Een historische stap in oktober 1983
Toen Monique Hekman-Landwier in oktober 1983 als eerste vrouw bij de Koninklijke Marechaussee in Amersfoort werd aangesteld, was dat een historische mijlpaal. Opgegroeid met drie broers, vond ze de stap zelf heel natuurlijk. “Na een jaar opleiding en een jaar wachtlopen op Paleis Soestdijk ging eindelijk het echte werk beginnen,” vertelt ze.
Vrouw in een mannenbolwerk
De ontvangst was niet onverdeeld positief. “De marechaussee was toen nog een mannenbolwerk en vrouwen waren nog niet echt geaccepteerd,” herinnert Monique zich. Haar komst kwam als een verrassing voor de brigade. “Ik kreeg op vrijdagmiddag een telefoontje uit Den Haag dat ik mij daar maandagochtend moest melden.”
De infrastructuur was niet ingericht op vrouwelijke collega’s. “Er moest een damestoilet komen. Ik kreeg in mijn eentje twee toiletten tot mijn beschikking terwijl de 27 mannen er ook maar twee hadden. Dat was een beetje vreemd natuurlijk.”
Tussen acceptatie en uitdaging
De sfeer op de kazerne aan de Appelweg was wisselend. “De oude garde had zo iets van ‘wat moet ik hiermee’, maar de jongere garde vond het prima,” vertelt Monique. Om erbij te horen moest ze wel klaverjassen leren, iets wat ze sindsdien nooit meer heeft gedaan.
Moeilijke momenten met menselijke aanpak
Al in haar eerste week werd Monique geconfronteerd met een dodelijk ongeval. “Mijn mentor vroeg of ik bij de autopsie aanwezig wilde zijn of het papierwerk wilde doen. Ik koos voor de autopsie, wetende dat wanneer ik voor het papierwerk zou kiezen, ze mij niet voor vol zouden aanzien.”
Een ander betekenisvol moment was haar menselijke benadering van een vrachtwagenchauffeur die onbedoeld een dodelijk ongeval had veroorzaakt. “Ik heb hem uit het verhoorhok gehaald en ben met hem in de kantine gaan zitten. Sommige collega’s vonden dat ik dat niet had mogen doen, maar hij was vast niet opgestaan die ochtend om iemand dood te rijden.”
“Defensie is enorm gegroeid in de acceptatie van vrouwen. De vrouwen laten zich niet meer aan de kant zetten en ik kijk daar best met trots naar.”
Advies aan de nieuwe generatie
Voor jonge vrouwen die een carrière bij defensie overwegen heeft Monique een duidelijke boodschap: “DOEN! Defensie is een enorm mooie organisatie. Ik heb in ruim 40 jaar natuurlijk ook minder prettige dingen meegemaakt die zeker met het vrouw-zijn te maken hadden, maar defensie is wel gegroeid.”
“Nu is echt alles haalbaar met de juiste instelling. Ik heb daar een heel klein beetje aan kunnen bijdragen.”
Monique is trots op de ontwikkeling van vrouwen binnen de krijgsmacht, zoals Manja Blok, de eerste vrouwelijke F-16 vlieger. De weg die zij en andere pioniers hebben geplaveid, heeft de deuren geopend voor generaties vrouwen bij defensie.
