Ga naar de inhoud
DE STAD
GESCHIEDENIS

De Appel- en Groenmarkt: toevluchtsoord door de jaren heen

De volgende keer dat jij op het terras van de Appel- of Groenmarkt neerploft, weet je op wat voor schat aan verhalen je zit!

MANDAATSHUISJE

Voordat hier het eerste biertje werd open trokken, kende het pand al een rijke geschiedenis als Mandaatshuisje.

In 1317 werd het gebied rondom de Appel- en Groenmarkt toegevoegd aan de pastoorsgoederen van de Sint-Joriskerk. Vanaf dat moment gold er dezelfde immuniteit als in de Sint Joriskerk die aan de Groenmarkt ligt. De stedelijke rechtspraak had in dit gebied geen mandaat meer. Ofwel: zij hadden er niks meer te vertellen. Wanneer je er als crimineel werd bijgelapt, kon je maar beter zo snel mogelijk dit gebied weten te bereiken. Zodra je eenmaal over de grens stapte, was je veilig voor vervolging.

TOEVLUCHTSOORD

Waar de Appel- en Groenmarkt vroeger een toevluchtsoord waren voor schurken, kun je er nu vooral ontsnappen aan de drukte van alledag. En dat geldt niet alleen voor Onder de Linde. Zo volg je yogalessen bij Studio Soetra, verwen je jouw oren bij Muziekcafé Pitchers en geniet je van een bourgondische maaltijd bij restaurant Dikke Dirck. Dit restaurant is gevestigd in het voormalige Waaggebouw. In dit rijksmonument werden oorspronkelijk tegen betaling en met overheidsgarantie goederen gewogen.

OPGRAVINGEN & HISTORISCHE VONDSTEN

Nog maar kort geleden kwamen we meer te weten over het verleden van de twee pleinen. In 1997 werden er nieuwe bomen geplant op de groenmarkt en in 2008/2009 werden er ondergrondse afvalcontainers geplaatst op de Appelmarkt. Voorafgaand aan beide acties werd er archeologisch onderzoek verricht en dat is maar goed ook! In 1997 werden nog geen 20 cm onder de bestrating graven aangetroffen van het voormalige Sint Joriskerkhof.

In 2008/2009 kwam wel een heel markant stukje geschiedenis boven water. De archeologen wisten terug te kijken tot en met de 13e eeuw. Wat bleek? In die tijd was de Appelmarkt een nat gebied waar langs de noord- en oostkant water stroomde. In de 13e eeuw werden er pogingen ondernomen om het gebied droog te leggen, zoals ware Nederlanders dat doen. Pas in de 14e eeuw slaagde deze onderneming en bouwden de kanunniken (geestelijken) van het Kapittel van Sint Joris er huizen.

GROTE BRAND

Al hun harde werk ging in rook op toen er in de 16e eeuw een grote brand uitbrak. De geestelijken gaven echter niet op en herbouwden hun nederzetting, maar dat was van korte duur. Rond 1580 kwam het gebied weer in handen van de stad terecht en werd de bebouwing platgegooid. Sindsdien is de Appelmarkt een openbaar plein, zoals we het nu kennen.

BEELD TER ERE VAN DE VERBORGEN GESCHIEDENIS

De eerstvolgende keer dat je neerploft op het terras van de Appel- of Groenmarkt weet jij op wat voor verborgen schat aan verhalen je zit. Om de deels onzichtbare geschiedenis zichtbaar de maken is er in 2011 een monument geplaatst. Wil je nog meer weten over de geschiedenis van Amersfoort? Op de Groenmarkt 19 vind je Gilde Amersfoort. De stadsgidsen van dit gilde nemen je tijdens hun stadswandelingen mee terug in de tijd.

Nog meer

Elleboogkerk

De vele gezichten van de Elleboogkerk

Een historisch juweeltje. Een wonder van de neoclassicistische architectuur. Noem het hoe je het noemen wilt: wij kennen het als de Elleboogkerk. Dit...

Raddraaiers en Kraankinderen

Bij raddraaiers denk je meteen aan iemand die kattenkwaad uithaalt. Wij onthullen de ware definitie van het woord (met een Amersfoorts randje)!

DE STAD iS VAN ONS

arrow_right_alt
arrow_left_alt

‘Het geluid van de toren is als thuiskomen’

Wat begon als privéschool in de Dieventoren, is uitgegroeid tot een tientallen jaren oude traditie die onlosmakelijk verbonden is met de Keistad.

Marlon Bakboord

Marlon Bakboord is een inspirerende persoonlijkheid die zich met zijn werk als schuldhulpverlener en zijn passie voor voorlezen inzet voor de...

Darin Guermonprez

Producer, toetsenist van Diggy Dex en oprichter van House of Hiphop. Guermonprez is een muzikale duizendpoot en geeft onder meer les op de Herman...

Harm Messink

Harm Messink (45) is initiatiefnemer van De Koffiebus. Dit koffiehuis op wielen heeft als doel om buurtbewoners met elkaar te verbinden. Dat er goede...

Bea van Hijkoop

Al jaren zet Bea van Hijkoop zich vol enthousiasme in als vrijwilliger bij de Marathon Amersfoort. Voor haar is het evenement een feest van...

JOHO! Hoogland: “Voor en door jongeren!”

JOHO! organiseert feesten en activiteiten in Hoogland voor en door jongeren. Wij namen een kijkje achter de schermen!

Twan Vet

Haalt inspiratie uit: Mooie architectuur, ontmoetingen en gesprekken. Die voert hij zowel met kennissen als onbekenden. En dan het liefste bij Kafé...

Anna Koolstra

Maak kennis met Anna, een ambitieuze jonge politica die haar wortels heeft in het hart van Amersfoort. Opgegroeid in de levendige wijken Kattenbroek...

Hugo Langelaan

Hugo Langelaan (34) is brouwer bij Stadsbrouwerij De Drie Ringen. Voor hij in Amersfoort neerstreek, woonde hij onder andere in Delft, Zwitserland, de...