Ga naar de inhoud

da Vietsie: ambachtelijke vrijheid op twee wielen

De Mensen

Voor mij staat de fiets niet alleen voor transport, maar ook voor vrijheid.

Waar in Amersfoort centrum en wijk elkaar ontmoeten werkt Janke, de drijvende kracht achter da Vietsie. Hier geen massafabriek van fietsen, maar een werkplaats vol ambacht, liefde en verhalen.

Wie is Janke?

Janke wilde van kinds af aan al de volgende beroepen uitoefenen: politieman, masseur, archeoloog en fietsenmaker. Het laatste is het geworden. Al bijna 45 jaar zit Janke in de ambachtelijke fietsenmakerij.

Op haar twaalfde haalde ze haar eerste fiets volledig uit elkaar en bouwde ze hem opnieuw op. Toen studeren niet lukte, begon ze in het vak: eerst als autodidact, later in de leer bij vakmannen. “Ik heb heel erg mazzel gehad met mijn leermeester. Ook in die tijd was dit vak voor een vrouw niet vanzelfsprekend.”

Ze leerde dat het vak haar niet alleen een beroep, maar ook een levenslijn bood: een manier om te ontsnappen aan een moeilijke jeugd en een bestaan op te bouwen dat bij haar paste.

Liefdewerk

De drijvende kracht van Janke is wat haar anders maakt dan andere fietsenmakers: het ambacht, het écht repareren. “Ik herstel, maak alles zelf,” vertelt ze, “daar zijn er maar een paar anderen van in de stad.”

Daarnaast noemt ze het liefdewerk. “Ik maak een compleet nieuwe fiets vanuit een kaal frame, altijd passend bij diegene die ernaar vraagt. Mijn fietsen wachten dan ook altijd op iemand.”

En als klanten voor een kleine reparatie willen betalen, schudt Janke haar hoofd. “Mensen denken met hun portemonnee. Ik ben vrij om te kiezen om mensen te helpen die het zwaar hebben. Daarom doe ik het soms graag voor niets.”

Zuid-Afrika

Een deel van dat gedachtegoed heeft ze meegenomen uit Zuid-Afrika, waar Janke als onderdeel van de gemeenschap in een township heeft gewoond en onderwijs gaf. Juist de arme bewoners wonen ver van de stad, dus die hebben transport meer nodig dan ieder ander. “Voor mij stond die fiets dus niet alleen voor transport, maar ook voor vrijheid.”

Zelfs weer terug in Nederland kan Janke sociale projecten niet loslaten. Zo heeft ze per mail een handleiding opgestuurd naar het township in Zuid-Afrika die ze leert een bakfiets te bouwen. “Ik weet natuurlijk wat voor spullen ze daar hebben. En op deze manier kost het bijna niks om er daar zelf een te bouwen.”

Een nieuwe start in Amersfoort

In Amersfoort vindt Janke haar plek en publiek. Het geeft haar de ruimte om te werken zoals zij dat wil: met aandacht, met hart en met menselijkheid. “Ik ben heel erg wijkgericht,” vertelt ze, “het is voor mij belangrijk om een aanspreekpunt te zijn voor mensen in de wijk.” Ze maakt zo een werkplaats van verbinding, ambacht en authentieke bewegingsvrijheid.

En dát is waar het Janke echt om gaat.

Leer meer Amersfoorters kennen

Vanuit Oostwest, een creatieve broedplaats, werkt ze aan veel verschillende projecten.

Lisa Bast

Lees verder >

“Al snel merkte ik dat ik heel graag elke dag taarten wilde bakken.”

Anna Yilmaz

Lees verder >

Amsvorde is een beetje mijn tweede thuis.

Hans Maas

Lees verder >

Ik hou van minimalistische lijnen en krachtige vormen – met zo min mogelijk details toch een duidelijk en herkenbaar beeld neerzetten, dat is mijn ding

Raymond van den Hoek

Lees verder >

Ontdek alle verhalen van Amersfoort

Nog meer Amersfoorts pracht…

Marius van Zeijts: dienstbaar zijn voor de stad
Marius van Zeijts: dienstbaar zijn voor de stad
De Mensen
Kim Veldhoen, 1 van 033
Kim Veldhoen, 1 van 033
De Mensen
Piet Mondriaan
Piet Mondriaan
De Mensen
Anna Yilmaz
Anna Yilmaz
De Mensen
Anneke tatoeëerde de toren
Anneke tatoeëerde de toren
De Mensen
Nisa Dalarslan
Nisa Dalarslan
De Mensen
Bea van Hijkoop
Bea van Hijkoop
De Mensen
Raymond van den Hoek
Raymond van den Hoek
De Mensen
Jade Marchena
Jade Marchena
De Mensen
Frank Boom
Frank Boom
De Mensen
Ayhan Arguden
Ayhan Arguden
De Mensen
Tanja ter Brake
Tanja ter Brake
De Mensen