Wie de Mannenzaal of het Burgerweeshuis bezoekt, stapt niet zomaar een monument binnen — je stapt een andere tijd in. Een tijd van houten bedsteden, sobere maaltijden en eigenzinnige regenten.
De vrijwilligers van Stichting Levende Historie Amersfoort brengen het verleden tot leven. Niet alleen door een kostuum aan te trekken, maar vooral door in de huid te kruipen van hun personage. “Spelen is niet het juiste woord,” zegt Carla, de regisseur, met trots. “Ze worden hun personage – met kennis, gevoel en overtuiging.”
Een ontmoeting in 1907
In de Mannenzaal, het enige nog oorspronkelijke gasthuis (middeleeuws nachtelijke opvang voor alleenstaande mannen vanaf 65 jaar) van Nederland, maken we kennis met ‘Hendrik Jekel’. Of beter gezegd: één van de vrijwilligers die ‘Hendrik Jekel’ speelt. Geboren in 1832, weduwnaar en als enige van de gastelingen in staat om te lezen en schrijven. Tijdens het gesprek friemelt Hendrik met een oude munt uit 1907. “Dan worden mensen vanzelf nieuwsgierig.”
Het gesprek dat volgt is geen stoffige geschiedenisles, maar een open ontmoeting. Elke vrijwilliger legt andere accenten op hun personage. Er zijn vijf personages, of beter gezegd bewoners, in de Mannenzaal: ieder vertelt iets over Amersfoort en over zijn of haar eigen persoonlijke verhaal. Zo ook het verhaal van Barend, de rode rakker van de Mannenzaal, maar met een hart van goud.

Links: Hendrik Jekel, Rechts: Barend van Gelder
Terug naar het jaar 1600
In het Burgerweeshuis kom je terecht in het jaar 1600. Daar koken, wassen en praten ‘Aaltje Dirksen’ en ‘Neel Jans’ alsof de tijd heeft stilgestaan. Zij en andere bewoners van het weeshuis vertellen over hun dagelijkse beslommeringen en het leven in het weeshuis.
Vooral de interactie met de bezoekers wordt opgezocht. Zo vertelt Aaltje met een glimlach: “Ik vroeg aan een jongetje of hij een nieuw weeskindje was. Hij schrok even, maar kwam later terug om te vragen of het weeskindje al gearriveerd was. En of ze samen konden spelen.” Dat zijn de momenten die raken, waarin het verleden ineens tastbaar wordt.

Persoonlijk en onvergetelijk
De vrijwilligers van Levende Historie geven het verleden een gezicht. Geen opgepoetst verhaal, maar een bijzondere ontmoeting tussen toen en nu.
Om dit bijzondere erfgoed levend te houden, zoekt de stichting voortdurend nieuwe vrijwilligers. Vooral gastvrouwen voor de Mannenzaal en jonge spelers vanaf 12 jaar die een ‘weeskind’ willen verbeelden, zijn van harte welkom.
Meedoen of meer weten? Ontdek alles op de website van Levende Historie Amersfoort
Praktische informatie
Voor €5,- toont Levende Historie het leven in de Mannenzaal van 13:00-16:30 (laatste binnenkomst op 16:00 uur) op:
- – Alle zaterdagen vanaf 19 april
- – Op donderdag en vrijdag vanaf 17 juli tot en met 29 augustus 2025
Het burgerweeshuis is open van 17 juli tot en met 30 augustus 2025 op:
- – Woensdag tot en met zaterdag van 13:00 tot 16:30 uur met rollenspel (laatste binnenkomst om 16:15 uur)
- – Op de volgende zaterdagen: 6 juni, 5 juli, 6 september en 4 oktober.
U kunt gratis een bezoek brengen, maar een vrijwillige bijdrage wordt gewaardeerd.