Ga naar de inhoud
DE STAD
GESCHIEDENIS

De Appel- en Groenmarkt: toevluchtsoord door de jaren heen

De volgende keer dat jij op het terras van de Appel- of Groenmarkt neerploft, weet je op wat voor schat aan verhalen je zit!

MANDAATSHUISJE

Voordat hier het eerste biertje werd open trokken, kende het pand al een rijke geschiedenis als Mandaatshuisje.

In 1317 werd het gebied rondom de Appel- en Groenmarkt toegevoegd aan de pastoorsgoederen van de Sint-Joriskerk. Vanaf dat moment gold er dezelfde immuniteit als in de Sint Joriskerk die aan de Groenmarkt ligt. De stedelijke rechtspraak had in dit gebied geen mandaat meer. Ofwel: zij hadden er niks meer te vertellen. Wanneer je er als crimineel werd bijgelapt, kon je maar beter zo snel mogelijk dit gebied weten te bereiken. Zodra je eenmaal over de grens stapte, was je veilig voor vervolging.

TOEVLUCHTSOORD

Waar de Appel- en Groenmarkt vroeger een toevluchtsoord waren voor schurken, kun je er nu vooral ontsnappen aan de drukte van alledag. En dat geldt niet alleen voor Onder de Linde. Zo volg je yogalessen bij Studio Soetra, verwen je jouw oren bij Muziekcafé Pitchers en geniet je van een bourgondische maaltijd bij restaurant Dikke Dirck. Dit restaurant is gevestigd in het voormalige Waaggebouw. In dit rijksmonument werden oorspronkelijk tegen betaling en met overheidsgarantie goederen gewogen.

OPGRAVINGEN & HISTORISCHE VONDSTEN

Nog maar kort geleden kwamen we meer te weten over het verleden van de twee pleinen. In 1997 werden er nieuwe bomen geplant op de groenmarkt en in 2008/2009 werden er ondergrondse afvalcontainers geplaatst op de Appelmarkt. Voorafgaand aan beide acties werd er archeologisch onderzoek verricht en dat is maar goed ook! In 1997 werden nog geen 20 cm onder de bestrating graven aangetroffen van het voormalige Sint Joriskerkhof.

In 2008/2009 kwam wel een heel markant stukje geschiedenis boven water. De archeologen wisten terug te kijken tot en met de 13e eeuw. Wat bleek? In die tijd was de Appelmarkt een nat gebied waar langs de noord- en oostkant water stroomde. In de 13e eeuw werden er pogingen ondernomen om het gebied droog te leggen, zoals ware Nederlanders dat doen. Pas in de 14e eeuw slaagde deze onderneming en bouwden de kanunniken (geestelijken) van het Kapittel van Sint Joris er huizen.

GROTE BRAND

Al hun harde werk ging in rook op toen er in de 16e eeuw een grote brand uitbrak. De geestelijken gaven echter niet op en herbouwden hun nederzetting, maar dat was van korte duur. Rond 1580 kwam het gebied weer in handen van de stad terecht en werd de bebouwing platgegooid. Sindsdien is de Appelmarkt een openbaar plein, zoals we het nu kennen.

BEELD TER ERE VAN DE VERBORGEN GESCHIEDENIS

De eerstvolgende keer dat je neerploft op het terras van de Appel- of Groenmarkt weet jij op wat voor verborgen schat aan verhalen je zit. Om de deels onzichtbare geschiedenis zichtbaar de maken is er in 2011 een monument geplaatst. Wil je nog meer weten over de geschiedenis van Amersfoort? Op de Groenmarkt 19 vind je Gilde Amersfoort. De stadsgidsen van dit gilde nemen je tijdens hun stadswandelingen mee terug in de tijd.

Nog meer

DE VERHALEN ACHTER KAMP AMERSFOORT

Op de grens van Amersfoort en Leusden vind je Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Oorspronkelijk was dit een kazerneterrein van het Nederlandse leger....

Kamp Amersfoort vóór de Tweede Wereldoorlog

Vanaf 1925 lag langs de Appelweg een militair sportveld met een atletiekbaan en kleedgebouw, onderdeel van landgoed Den Treek. Het terrein werd...

DE STAD iS VAN ONS

arrow_right_alt
arrow_left_alt

EXPOSITIE OVER ‘WONEN EN WATER’

In de expositie ‘De Stad en het Water’ laat Museum Flehite de relatie zien tussen mensen en water in het verleden, het heden én in de toekomst....

Govert Schilling

Deze wetenschapsjournalist reist stad, land en hemellichamen af voor educatieve programma's en artikelen. En in zijn vrije tijd? Dan geniet hij van...

De Skate Centrale: een thuishaven voor buitenbeentjes

Je zou denken dat dit een plek is waar jongeren hun sport beoefenen. Niets is minder waar: hier huist een hele hechte gemeenschap.

Darin Guermonprez

Producer, toetsenist van Diggy Dex en oprichter van House of Hiphop. Guermonprez is een muzikale duizendpoot en geeft onder meer les op de Herman...

Marlon Bakboord

Marlon Bakboord is een inspirerende persoonlijkheid die zich met zijn werk als schuldhulpverlener en zijn passie voor voorlezen inzet voor de...

Bea van Hijkoop

Al jaren zet Bea van Hijkoop zich vol enthousiasme in als vrijwilliger bij de Marathon Amersfoort. Voor haar is het evenement een feest van...

KOSMIK: waar inhoud en vorm samenkomt

Het is één en al culturele koek en ei op deze voormalige boerderij. Tijd om meer te leren over dit productiehuis vol begeleidingstrajecten.

Frank Boom

Frank Boom bewijst dat pensionering geen einde hoeft te betekenen, maar juist een nieuw begin kan zijn. Met zijn aanstekelijke enthousiasme en brede...

De Viking van Liendert

In de wijk Liendert, pal naast de rotonde, staat de Viking. Wat doet 'ie daar eigenlijk? Wij vertellen het je!