GREBBELINIE
Al in de zestiende eeuw werd het belang van Amersfoort en omgeving voor militaire doeleinden erkend. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden begon in 1744 met het aanleggen van de Grebbelinie om Holland te beschermen tegen Franse invallen. Deze zestig kilometer lange verdedigingslinie diende als voorverdediging van de Hollandse Waterlinie. De linie was gebaseerd op het principe van inundatie: het opzettelijk onder water zetten van gebieden.
Museum Kamp Amersfoort
GARNIZOENSSTAD
In de negentiende eeuw ontwikkelde Amersfoort zich tot de voornaamste garnizoensstad van het land. De centrale ligging, goede spoorwegverbindingen en gevarieerde landschappen voor het doen van oefeningen, maakten het een goede uitvalsbasis. Er werd vooral veel cavalerie gestationeerd in Amersfoort. Dit is een militaire eenheid die zich van oudsher te paard voortbewoog.
Vandaag de dag speelt de Bernhardkazerne in Amersfoort nog altijd een belangrijke rol voor het Nederlandse leger. Liefhebbers die meer willen weten over de geschiedenis van Amersfoort als garnizoensstad, kunnen een bezoek brengen aan het Cavaleriemuseum op het terrein van de kazerne.
EERSTE WERELDOORLOG
Tijdens de Eerste Wereldoorlog handhaafde Nederland een neutrale positie. Hierdoor zochten honderdduizenden – voornamelijk Belgische vluchtelingen – hun toevlucht binnen onze grenzen. In Amersfoort werden tienduizenden van hen opgevangen in garnizoenen, barakken en tentenkampen. Het Belgenmonument, het grootste herdenkingsmonument in Nederland, herinnert ons aan deze periode.
Belgenmonument | Foto: Ruud van der Graaf
TWEEDE WERELDOORLOG
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd Kamp Amersfoort ingericht als huisvesting voor Nederlandse militairen. Toen in 1940 de nazi’s Nederland binnenvielen, namen zij het Kamp over. Het werd daarmee een doorgangs- en strafkamp voor onder meer politieke gevangenen, verzetsstrijders, Joden, Jehova’s en Sovjet-krijgsgevangenen. Velen werden er onder erbarmelijke omstandigheden vastgehouden, gemarteld en gedood.
Vandaag de dag vind je op deze plek een herinneringscentrum: het Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Met een vaste museale presentatie en een wisselend programma wordt de herinnering in stand gehouden van het leed dat zo’n 47.000 gevangenen moesten doorstaan.
Bevrijding Amersfoort | Foto: Stakenburg, Abram
OORLOGSGRAVEN
Na de oorlog zijn op Rusthof oorlogsgraven aangelegd voor gevallen militairen uit onder meer Italië, Polen en Groot-Brittannië. Er is ook een ereveld ingericht voor 865 soldaten uit de voormalige Sovjet-Unie.
Buitenterrein Kamp Amersfoort
